Digital Signature กับ Electronic Signature
Electronic Signature
เป็นการทำสัญลักษณ์ หรือลายเซ็นที่อยู่ในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์โดยบุคคล เพื่อเป็นการยืนยันหรือลงนามในเอกสาร สัญลักษณ์ที่นิยมใช้กันได้แก่ รูปภาพลายเซ็นที่เซ็นด้วยหมึกปากกาลงในกระดาษแล้วสแกนเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ การใช้เมาส์ หรือนิ้วมือ หรือ stylus วาดรูปลายเซ็นบนหน้าจอคอมพิวเตอร์ ลายเซ็นที่แนบท้ายอีเมล์ การพิมพ์ชื่อด้วยคีย์บอร์ด รูปภาพลายนิ้วมือ การคลิก “I Agree” ใน Electronic form ต่างๆ เป็นต้น
Digital Signature
Digital Signature เป็น Subset ของ Electronic Signature เนื่องจากเป็นลายเซ็นที่อยู่ในรูปแบบของอิเล็กทรอนิกส์เหมือนกัน แต่ได้เพิ่มเติมคุณสมบัติด้านความปลอดภัยเข้าไป เพื่อให้มีความน่าเชื่อถือมากยิ่งขึ้น คุณสมบัติดังกล่าวประกอบด้วย
- Signer Authentication เป็นความสามารถในการพิสูจน์ว่าใครเป็นคนเซ็นเอกสาร ตัวลายเซ็นจะสามารถใช้ในการเชื่อมโยงไปยังบุคคลที่เซ็นเอกสารได้
- Data Integrity เป็นความสามารถในการตรวจสอบ หรือพิสูจน์ได้ว่ามีการแก้ไขเอกสารหลังจากที่ได้มีการเซ็นไปแล้วหรือไม่
- Non-repudiation การไม่สามารถปฏิเสธความรับผิดชอบได้ เนื่องจากลายเซ็นที่สร้างขึ้นมีเอกลักษณ์ สามารถพิสูจน์ในชั้นศาลได้ว่าใครเป็นผู้เซ็นเอกสาร
สรุปข้อดีข้อเสียของ Electronic Signatures และ Digital Signature
| ข้อดี | ข้อเสีย | |
| Electronic Signature | – ใช้สัญลักษณ์ หรือรูปภาพลายเซ็นที่ผู้ใช้สามารถเห็นได้ง่าย ทำให้ทราบได้ว่าใครเป็นเจ้าของลายเซ็น (ทราบได้จากการดูรูปลายเซ็น) | – ถูกคัดลอกจากเอกสารฉบับหนึ่งไปยังอีกฉบับหนึ่งได้ง่าย– ไม่สามารถตรวจจับการแก้ไขเนื้อหา หรือข้อความในเอกสารที่เกิดขึ้นหลังจากการเซ็นได้– วิธีการนี้ยังขาดความชัดเจน ไม่สามารถพิสูจน์ได้ว่าเจ้าของลายเซ็นเป็นผู้ลงนามจริงหรือไม่ จึงอาจโดนปฏิเสธความรับผิดชอบในชั้นศาลได้ |
| Digital Signature | – เอกสารที่ผ่านการเซ็นแล้วจะไม่สามารถแก้ไขได้ หากมีการแก้ไขก็จะสามารถตรวจสอบได้ และส่งผลให้ลายเซ็นหมดสภาพไป– ผู้เซ็นเอกสารสามารถกำหนดระดับความน่าเชื่อถือได้– ผู้เซ็นเอกสารจะไม่สามารถปฏิเสธความรับผิดชอบได้– สามารถใช้เป็นหลักฐานในชั้นศาลได้เทียบเท่ากับการเซ็นเอกสารในกระดาษด้วยหมึกปากกา | – ขึ้นอยู่กับการเข้ารหัสลับ และมีความยุ่งยากในการเชื่อมโยงกับลายเซ็นบนกระดาษ |
จะเห็นว่าการลงนามเอกสารแบบอิเล็กทรอนิกส์ทั้ง 2 วิธีนั้น มีข้อดี และข้อเสียต่างกัน การเลือกรูปแบบไหนมาใช้ในการพัฒนานั้นก็ขึ้นอยู่กับว่าเราต้องการให้ระบบเราทำอะไรได้บ้าง เมื่อพิจารณาจากความต้องการของผู้ใช้งานระบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส์มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ พบว่ามีความต้องการให้สามารถลงนามเอกสารผ่านระบบได้ และแนวทางที่เหมาะสมคือการนำข้อดีของทั้ง 2 วิธีมารวมกันเพื่อใช้ในการพัฒนาต่อไป
